Opieka nad Nano rafą

Wielu hobbystów morskich będzie miało swój pogląd na zasady opieki nad małym akwarium morskim.  Chciałbym przedstawić tu swój pogląd na ten temat, poparty wieloletnim doświadczeniem w zakładaniu i opiece nad różnymi akwariami morskimi.

Nano rafa to dość specyficzny rodzaj takiego akwarium, ponieważ najczęściej pozbawiony jest otoczki technicznej jaka jest przypisana do większych akwariów. Akwarium morskie jest przeznaczone z całą pewnością dla akwarysty systematycznego. Nie wymaga poświęcenia mu zbyt wiele czasu, ale wykonywane czynności powinny być w regularnych odstępach czasu, łącznie z prowadzeniem dziennika. Pozwoli to na dostrzeżenie pewnych zjawisk w dłuższym okresie czasu i w zależności od ich oceny na podjęcie odpowiednich działań.

Małe akwarium, dodatkowo bez odpieniacza jest szczególnie podatne na zachwianie parametrów wody. Wynika to z tego, że np. nawet niewielkie przekarmienie, może doprowadzić do szybkiego wzrostu azotanów i fosforanów, a okresowo również amoniaku i azotynów. Można tego uniknąć stosując się do pewnych reguł, o których mówi ten artykuł.

Poświęcenie codziennie kilku, kilkunastu minut pracy przy akwarium może w zupełności wystarczyć, aby stale utrzymać akwarium w dobrej kondycji. I tak codziennie powinniśmy zwracać uwagę na temperaturę wody, oraz uzupełniać wodę odparowaną. Raz w tygodniu należy podmienić wodę w ilości 5 do 10%. To jest najważniejsza czynność przy opiece nad Nano rafą i tajemnica sukcesu. Usuwając zanieczyszczenia uzupełniamy wiele związków mineralnych niezbędnych dla dobrej kondycji wielu mieszkańców akwarium. Skąd mamy wiedzieć ile powinniśmy podmieniać wody powiedzą nam wyniki testów i w późniejszym czasie obserwacja zwierząt, zwłaszcza koralowców. Mogę zaręczyć, że z czasem będziecie Państwo mogli zauważyć związek zachowania się koralowców w stosunku do zanieczyszczenia wody, jej podmian i karmienia. Przed podmiana wody dokonujemy pomiaru zasolenia, Ca, kH, pH, Mg i NO3. W zależności od koncentracji zmierzonych związków odpowiednio je suplementujemy. Wskazanie zawartości NO3 mówi nam o tym czy akwarium nie jest zbytnio przerybione lub przekarmiane. Gdyby wartość NO3 przekraczałaby za każdym razem 20mg/l będą potrzebne zwiększone podmiany wody. Ale spróbujmy znaleźć przyczynę takiego stanu, a jak wspomniałem wcześniej, przekarmianie może być głównym powodem wzrostu azotanów. Podstawową zasadą jest, że karmimy częściej mniejszymi porcjami a nie jednorazowo i dużo. Część pokarmu wpada do filtra i tak zalegając zanieczyszcza wodę, więc wyłączajmy pompę obiegową podczas karmienia. Jest to zwłaszcza wskazane przy posiadaniu spokojnych, powolnych rybkach jak np. iglicznie czy koniki morskie, ponieważ nie są na tyle szybkie, aby się najeść zanim zjedzą pokarm inne ryby, czy zniknie w filtrze.

Po podmianie wody warto dodać bakterii, które pomogą w usuwaniu zanieczyszczeń w postaci zalegających resztek pokarmu czy detrytusu. Zwłaszcza w przypadku wzrostu zanieczyszczeń związkami amonowymi i azotowymi mogą się stać nieocenioną pomocą w ich usunięciu. Nigdy dbałość o jakość wody nie będzie przesadą.

Kiedy z czasem opanujemy ilości dodawanych mikro i makroelementów, a wartości po wykonaniu testów będą stabilne to wybrane parametry wody będziemy mogli kontrolować rzadziej, jednak musi to pozostać systematyczną procedurą. Dzięki temu lepiej poznamy i zaczniemy rozumieć potrzeby mieszkańców naszego akwarium.

Następną istotną rzeczą, o której znaczeniu musimy wiedzieć to światło. Jego jakość i ilość jest niezbędne do życia większości koralowców. Dobór właściwego widma nie stanowi dziś problemu. To co zależy zdecydowanie od nas, to ilość dostarczanego światła lub inaczej łączna moc zainstalowanych źródeł światła – najczęściej świetlówek. Jeśli już mamy dobrane widmo i moc do obsady akwarium pozostaje nam pamiętać o systematycznej wymianie ich na nowe. Wraz z upływem czasu skuteczność świetlna źródeł światła jest coraz mniejsza. Z tego powodu co 6 – 10 miesięcy powinniśmy je wymieniać. Zdecydowanie najczęściej świetlówki aktyniczne – o niebieskiej barwie światła.  Nasze oczy dzień za dniem przyzwyczajają się do aktualnego natężenia światła i nie zauważają jego niższej wartości niż była na początku. Moglibyśmy ocenić tę zmianę np. ustawiając parametry ekspozycji w aparacie fotograficznym ustawionym na akwarium z nowymi świetlówkami. Po zanotowaniu ustawień czasu, przesłony i ISO powtórzmy to samo za pół roku. Ustawiamy to samo ISO, czas i przesłonę. Aby uzyskać taką samą ekspozycję będziemy musieli otwierać przesłonę obiektywu co będzie dowodem, że mniej światła dociera do aparatu fotograficznego. Może to nie być jeszcze zasadnicza różnica jak np. po roku, ale dla koralowców to już będzie odczuwalne jak dla aparatu.

Raz w miesiącu można włożyć do filtra węgla aktywowanego. Usunie on z wody zanieczyszczenia organiczne, przebarwienie wody oraz inne szkodliwe związki, również te pochodzące od koralowców. Pamiętajmy jednak, że tak jak węgiel usuwa szkodliwe związki, tak samo i pożyteczne mikro i makroelementy. W związku z tym, po użyciu węgla należy dodać preparatów suplementujących mikro i makroelementy przeznaczonych dla Nano raf.

I to już właściwie wszystko z najważniejszych rzeczy. W miarę jak będzie rozwijało się Państwa akwarium będą pojawiały się pytania, wątpliwości. Nie dziwcie się, że na wasze pytania będą padać różne odpowiedzi, czasem na pozór wykluczające się. Może to wynikać z charakteru akwarium, na podstawie którego ktoś udziela rady. Jednym z przykładów takich rad jest częstotliwość i ilość podmienianej wody. Pamiętam kiedy próbowaliśmy z klientem dojść do przyczyny, dlaczego jego akwarium przez okres ponad 3 miesięcy jest ciągle w stadium dojrzewania, ma niesamowity wzrost glonów nitkowych. Przepytałem go ze wszystkich możliwych parametrów wody jakich mógł dokonać pomiaru. Akwarium było niezarybione, więc nie było problemu przerybienia. Właściwa ilość dobrej żywej skały. Generalnie porażka przy braku możliwości znalezienia przyczyny. Z jakiegoś powodu spytałem jeszcze o podmiany wody, chociaż kto by w takim akwarium podmieniał wodę. Okazało się, że za czyjąś radą podmieniał 30% tygodniowo. Za moją radą zaprzestał całkowicie podmian. Kiedy po miesiącu się znów spotkaliśmy akwarium było nie do poznania, prawie bez glonów i szybko przybywało fioletowych glonów wapiennych. Można było rozpocząć standardową opiekę nad akwarium. W innych przypadkach po dłuższym działaniu akwarium, i wciąż dobrych parametrach wody korzystnie, zwłaszcza na koralowce działa zwiększona podmiana wody. W dwóch, trzech turach około 50%. Gdyby osobno rozpatrywać te sytuacje można by było dojść do odmiennych wniosków na temat podmian wody.